Ból piszczeli – przyczyny, objawy i skuteczne sposoby leczenia

Autorzy:

Michał Polański

Barbara Stabach

6 min czytania

Opublikowany 09/10/2014. Zaktualizowany oraz poprawiony zgodnie z najnowszą wiedzą i jej stanem na dzień 05/06/2025.

#Ból i objawy

Co oznacza ból piszczeli?

To, co oznacza ból piszczeli, nie zawsze jest oczywiste. Często nie boli sama kość, ale tkanki wokół niej – okostna, mięśnie, powięź. Objawy bólu piszczeli mogą obejmować piekący ból piszczeli, napięcie w nodze, ból przodu piszczeli, a także ból wzdłuż piszczeli nasilający się przy aktywności. Tego rodzaju dolegliwości bólowe nazywane są zbiorczo jako Shin splints, czyli zespół przeciążenia piszczeli.

Objawy bólu piszczeli – co powinno Cię zaniepokoić?

Najczęstsze objawy bólu piszczeli to:

• piekący ból piszczeli w przedniej lub bocznej części podudzia,
• wrażliwość na dotyk wzdłuż piszczeli,
• nasilanie się bólu po wysiłku lub rano,
• uciążliwy ból piszczeli przy zginaniu grzbietowym stopy,
• początkowy ból piszczeli, który z czasem staje się silniejszy.

Objawy bólu kości i otaczających ją struktur często mają charakter bólu pojawiającego się stopniowo. Zignorowany przeciążeniowy ból może przekształcić się w ostry ból piszczeli lub nawet złamanie przeciążeniowe.

Przyczyny bólu piszczeli – co może powodować ból piszczeli?

Najczęstszy powód bólu piszczeli to zespół przeciążenia piszczeli. Czynniki ryzyka bólu piszczeli obejmują:

1. Niewłaściwe obuwie – może powodować ból piszczeli przez zaburzenie biomechaniki ruchu.
2. Nagły wzrost obciążeń – ryzyko wystąpienia bólu wzrasta, gdy trening staje się zbyt intensywny zbyt szybko.
3. Twarde nawierzchnie – bieganie po betonie może prowadzić do bólu przodu piszczeli.
4. Brak regeneracji – to częsty powód bólu piszczeli utrzymującego się mimo ograniczenia aktywności.
5. Brak rozciągania mięśnia piszczelowego – prowadzi do przeciążeniowego bólu piszczeli.
6. Trenowanie mimo bólu – zwiększa ryzyko złamania zmęczeniowego piszczeli.

Ból piszczeli podczas biegania

Ból piszczeli podczas biegania to częsty problem u osób aktywnych, szczególnie u początkujących biegaczy lub tych, którzy nagle zwiększyli intensywność treningów. Najczęściej wynika z przeciążenia mięśnia piszczelowego przedniego i niewłaściwej biomechaniki ruchu. Kluczowymi czynnikami są:

• bieganie po twardych nawierzchniach (np. beton),
• noszenie zużytego lub źle dopasowanego obuwia,
• brak odpowiedniego rozciągania i rozgrzewki.

Aby zapobiec bólowi piszczeli przy bieganiu, warto dbać o technikę biegu, intensywność treningów oraz regenerację.

Ból piszczeli przy chodzeniu

Choć ból piszczeli kojarzy się głównie z bieganiem, często występuje również przy chodzeniu, zwłaszcza dłuższym lub po nierównym terenie. Może to świadczyć o przeciążeniu tkanek miękkich wokół piszczeli lub zaburzeniach biomechanicznych, takich jak:

• nadmierna pronacja stopy,
• różnice w pracy nóg podczas chodu,
• nieprawidłowe wzorce chodu.

Jeśli odczuwasz ból piszczeli przy chodzeniu, warto skonsultować się z fizjoterapeutą, który przeanalizuje sposób poruszania się i zaleci indywidualne ćwiczenia korekcyjne.

Ból piszczeli w spoczynku

Ból piszczeli w spoczynku może wskazywać na poważniejsze schorzenia niż przeciążenie. W odróżnieniu od bólu wysiłkowego, który ustępuje po odpoczynku, ból pojawiający się bez aktywności może być związany z:

• przewlekłym stanem zapalnym,
• złamaniem zmęczeniowym,
• zespołem ciasnoty przedziałów powięziowych,
• chorobami układu krążenia lub reumatologicznymi.

Niepokojący ból piszczeli bez wysiłku wymaga diagnostyki obrazowej i konsultacji ze specjalistą, by wykluczyć poważne przyczyny.

Czym są Shin splints?

Shin splints to nie jeden konkretny uraz, ale zbiór objawów przeciążeniowych. Przypadki shin splints mogą obejmować zarówno piekący ból piszczeli, jak i ostry ból piszczeli przy każdym kroku. Wystąpienie bólu piszczeli najczęściej związane jest z brakiem równowagi mięśniowej – mięsień piszczelowy jest przeciążony. Przypadki shin splints częściej dotyczą osób, które zaczynają biegać lub wracają do treningów po przerwie.

Inne przyczyny bólu piszczeli – nie tylko Shin splints

Ból piszczeli nie zawsze musi mieć związek z aktywnością fizyczną czy klasycznymi przypadkami shin splints. Zdarza się, że jego źródłem są czynniki biomechaniczne lub ortopedyczne, które wpływają na sposób poruszania się i obciążają określone struktury.

Jednym z takich czynników może być przeprost w stawie kolanowym lub ograniczona ruchomość stawu skokowego. Te nieprawidłowości mogą powodować nieprawidłowy rozkład sił podczas chodu lub biegu, co z kolei może powodować ból piszczeli niezwiązany bezpośrednio z przeciążeniem.

Czasami za ból piszczeli odpowiada także niewydolność krążeniowa kończyn dolnych, np. u osób starszych, co prowadzi do niedokrwienia mięśni i powoduje dolegliwości bólowe nasilające się podczas chodzenia. W takim przypadku ból piszczeli może mieć charakter ostry, ale nie jest związany z urazem czy przeciążeniem.

Nie można również zapominać o chorobach reumatycznych, które również mogą powodować ból piszczeli utrzymujący się mimo braku aktywności fizycznej. W takich przypadkach diagnoza bólu piszczeli wymaga współpracy z lekarzem specjalistą i wykonania badań obrazowych.

Zespół ciasnoty przedziałów powięziowych i przewlekły zespół przedziałów powięziowych

Czasami ból piszczeli ma inną przyczynę – Zespół ciasnoty przedziałów powięziowych. W jego przebiegu ciśnienie wewnątrz przedziału powięziowego rośnie, co utrudnia krążenie i powoduje ból. W skrajnych przypadkach rozwija się przewlekły zespół przedziałów powięziowych, dający objawy takie jak drętwienie, osłabienie siły mięśniowej czy ból utrzymujący się mimo odpoczynku.

Dysplazja włóknista kości

Dysplazja włóknista kości to rzadka choroba, w której normalna tkanka kostna zostaje zastąpiona przez włóknistą, słabszą strukturę. Może dotyczyć kości piszczelowej i powodować przewlekły ból piszczeli, który nie ustępuje mimo braku aktywności. Ból może nasilać się przy obciążeniu kończyny. Diagnoza wymaga wykonania badań obrazowych, takich jak RTG lub rezonans magnetyczny.

Choroba Pageta

Choroba Pageta kości to przewlekłe schorzenie metaboliczne prowadzące do nieprawidłowego przebudowywania kości, w tym kości piszczelowej. Może powodować deformacje, ból i zwiększoną podatność na złamania. Objawy choroby Pageta mogą obejmować stały ból piszczeli, niezależny od aktywności fizycznej. Leczenie obejmuje farmakoterapię oraz rehabilitację pod nadzorem specjalisty.

Złamanie przeciążeniowe

Złamanie przeciążeniowe (zmęczeniowe) to mikrozłamanie kości wynikające z długotrwałego, powtarzalnego przeciążenia – typowe dla sportowców i osób wykonujących intensywną pracę fizyczną. Początkowo objawia się jako ból piszczeli przy wysiłku, który z czasem może utrzymywać się także w spoczynku. Kluczowe jest szybkie rozpoznanie i ograniczenie obciążenia kończyny.

Diagnostyka bólu piszczeli

Diagnostyka bólu piszczeli zaczyna się od dokładnego wywiadu i badania funkcjonalnego. Prawidłowa diagnoza bólu piszczeli pozwala określić, czy mamy do czynienia z przypadkami shin splints, złamaniem zmęczeniowym piszczeli, czy zespołem ciasnoty. W niektórych sytuacjach lekarz zleca RTG lub rezonans. Diagnostyka bólu piszczeli powinna także uwzględniać objawy bólu kości i różnicowanie bólu piszczeli niezwiązanego z aktywnością.

Leczenie bólu piszczeli i leczenie shin splints

Leczenie bólu piszczeli obejmuje:

• odpoczynek i chłodzenie,
• terapię manualną,
• rozciąganie mięśnia piszczelowego i rolowanie,
• ćwiczenia wzmacniające mięsień piszczelowy,
• kinesiotaping dla wsparcia tkanek.

Leczenie shin splints i bólu piszczeli różni się w zależności od zaawansowania. W Fizjo4life skutecznie pomagamy w leczeniu za pomocą terapii manualnej i terapii ruchowej. Przy bólu piszczeli zalecane jest wdrożenie terapii jak najszybciej – przeciążeniowy ból piszczeli zaniedbany może prowadzić do nasilenia dolegliwości, a w skrajnych przypadkach nawet do złamania kości piszczelowej.

Co zrobić z bolącymi piszczelami?

Jeśli odczuwasz ból piszczeli:

• odpocznij i zastosuj zimne okłady,
• rozciągaj mięsień piszczelowy,
• roluj okolicę piszczeli,
• wzmacniaj przednią część podudzia,
• udaj się do fizjoterapeuty, jeśli ból piszczeli utrzymuje się.

Bólu piszczeli nie należy bagatelizować. Silniejszy ból piszczeli może być oznaką poważniejszego urazu – np. złamania przeciążeniowego. Bólu wzdłuż piszczeli czy bólu przodu piszczeli nie próbuj "rozbiegać" – to może pogorszyć stan.

Wkładki ortopedyczne

Wkładki ortopedyczne mogą odegrać rolę w łagodzeniu bólu piszczeli, zwłaszcza jeśli jego przyczyną są zaburzenia biomechaniczne, takie jak nadmierna pronacja stóp czy nierównomierne obciążenie kończyn dolnych.

Ważne, aby wkładki ortopedyczne były dopasowane indywidualnie – najlepiej na podstawie analizy chodu i badania u fizjoterapeuty lub podologa. W połączeniu z ćwiczeniami i terapią manualną mogą znacząco przyspieszyć proces leczenia bólu piszczeli.

Profilaktyka bólu piszczeli – co warto wdrożyć?

Profilaktyka bólu piszczeli to najlepszy sposób na uniknięcie problemów. Oto, co warto stosować:

• rozgrzewka przed treningiem,
• rozciąganie mięśnia piszczelowego po aktywności,
• zmienność nawierzchni w przypadku biegania,
• dzień regeneracji w tygodniu,
• stopniowe zwiększanie obciążeń.

Ryzyko wystąpienia bólu zmniejsza się, gdy słuchasz swojego ciała. Początkowy ból piszczeli, przeciążeniowy ból piszczeli, a nawet przypadki shin splints nie muszą oznaczać końca biegania – to tylko sygnał, że warto zwolnić i działać świadomie.

Jeśli odczuwasz ból piszczeli, który nie ustępuje mimo odpoczynku – skonsultuj się z nami. Uciążliwy ból piszczeli to nie wyrok, ale zaproszenie do lepszej dbałości o swoje ciało.

Autorzy artykułu:

Michał Polański

Możesz być pewien/pewna, że Michał nauczy Cię dużo o Twoim ciele, jego dolegliwościach i ich przyczynach, a także dobierze odpowiednie metody działania. 

Barbara Stabach

Możesz przyjść do niej na trening oddychania, funkcjonalny i medyczny. Podczas jej warsztatu oddechowego nauczysz się oddychać lepiej i bardziej efektywnie.