Dlaczego boli kręgosłup lędźwiowy – przepuklina krążka międzykręgowego i rwa kulszowa

Przepuklina krążka międzykręgowego i rwa kulszowa – co zrobić z taką diagnozą?

Czym jest przepuklina krążka międzykręgowego? Jakie są jej objawy i jak wpływa na nasze zdrowie? 

Zrozumienie przepukliny

Przepukliny nie są wszystkie takie same. Istnieje 4-stopniowa skala, która pozwala ocenić, jak duża taka przepuklina jest. Warto zwrócić uwagę na to, u kogo taka przepuklina występuje. Przepukliny powstają z wiekiem i póki nie dają objawów, to mogą stanowić po prostu część procesu starzenia organizmu. Kluczowe zatem jest, czy przepuklina powoduje objawy.

Część osób, które zgłaszają się do fizjoterapeutów, twierdząc, że wypadł im dysk lub bolą ich korzonki, w rzeczywistości nie ma problemów z przepukliną. Przepuklina sama w sobie nie musi powodować dolegliwości bólowych, a to, jakie objawy funkcjonalne ma pacjent, jest bardzo zmienne.

Przepuklina a starzenie się

Przepuklina jest często porównywana do zmarszczek – po prostu nabywamy ją wraz z wiekiem i starzeniem się tkanek – to jest naturalny proces starzenia się. Przepukliny mogą, ale nie muszą dawać objawy. Czasem nie dają objawów i nie są przyczyną bólu odcinka lędźwiowego.

Warto na pewno zwrócić uwagę na konkretne objawy, takie jak promieniowanie bólu wzdłuż nogi czy trudności ze wspięciem się na palce lub pięty. To są objawy, które mogą sugerować potrzebę wykonania badań obrazowych, np. rezonansu.

Kiedy należy udać się do lekarza?

Pewnym czynnikiem decydującym o potrzebie operacji jest nietrzymanie moczu i kału. Takie przypadki trafiają też od razu na SOR, gdzie pacjent otrzymuje inną opiekę.

Jeżeli występuje osłabienie siły mięśniowej którejś z nóg, nietrzymanie moczu lub kału, ból zdecydowanie większy nogi niż pleców, to są to czynniki, które mogą decydować o konieczności zgłoszenia się do lekarza.

Istnieje prosty test, który każdy może wykonać w domu. Leżąc płasko, staraj się bez pomocy podnieść prosto nogę do góry. Jeżeli możesz to zrobić i ból się nie powiększa w nodze albo w plecach, to raczej przepukliny nie masz.

Przepuklina krążka międzykręgowego to dolegliwość, która może, ale nie musi powodować ból. Najważniejsze jest zwrócenie uwagi na konkretne objawy i konsultacja z lekarzem lub fizjoterapeutą.

Przepuklina i rwa kulszowa w odcinku lędźwiowym kręgosłupa – kiedy problem kwalifikuje się do operacji?

Jeżeli staniesz w obliczu diagnozy rwy kulszowej, a operacja jest zaplanowana na za 2 lata, istotne jest monitorowanie stanu zdrowia. Jeżeli nie ma pogorszenia objawów, ani słabnięcia  siły mięśniowej nogi, pacjent nie powinien poddawać się operacji. Ważnym przekazem jest, że nie powinniśmy popadać w pośpiech w kwestii operacji, zwłaszcza jeśli objawy nie są coraz gorsze. Nawet lekkie dolegliwości, graniczące z dyskomfortem, nie powinny stanowić bezpośredniej przyczyny do operacji.

Kluczowym elementem jest obserwacja, czy udaje nam się w jakikolwiek sposób złagodzić ból, szczególnie ten promieniujący przez całą nogę. Jeżeli rehabilitacja nie przynosi żadnej poprawy, warto rozważyć operację. Niemniej jednak takie przypadki są rzadkością.

Operacja powinna być wskazana jedynie wtedy, gdy pacjent nie jest w stanie znieść bólu, a metody fizjoterapii i farmakologii nie są w stanie go złagodzić. Co ciekawe, badania dowodzą, że po dwuletnim okresie obserwacji nie ma różnicy pomiędzy operacją a leczeniem zachowawczym, jeżeli ból jest do opanowania.

Doświadczenia bólowe pacjenta

Najważniejsza jest rola pacjenta i jego doświadczenie bólu. Ważne jest zrozumienie, czy ból uniemożliwia normalne funkcjonowanie. Biorąc pod uwagę, że szybka poprawa po operacji może być kusząca, długoterminowe efekty zazwyczaj nie różnią się znacząco między operacją a fizjoterapią czy farmakologicznym leczeniem.

To, co pacjent jest w stanie robić w codziennym życiu, stanowi istotny wyznacznik, jak dana osoba poradzi sobie z bólem. W tym kontekście, odpoczynek i leżenie w przypadku bólów związanych z przepukliną lub rwą kulszową mogą prowadzić do większej bolesności, a nawet zwiększenia liczby osób decydujących się na operację.

Nawet w obliczu silnego bólu, starania o powrót do normalnego funkcjonowania są kluczowe. Nie ma tu znaczenia, że początkowo muszą to być niewielkie kroki, jak poruszanie się w pozycjach leżących czy na czworaka.

Kiedy doświadczamy nagłego, silnego bólu, jaki jest związany z rwą kulszową, powinniśmy najpierw skierować się do fizjoterapeuty i spróbować zastosować leczenie zachowawcze przez 6 tygodni. Wiadomo, że przemyślana decyzja o operacji jest zawsze wartościowsza niż pochopna interwencja chirurgiczna.

Konsultacja objawów

Pamiętaj, że niezależnie od sytuacji, zawsze warto skonsultować swoje objawy i podejmowane decyzje z zaufanym specjalistą w dziedzinie fizjoterapii. Jest oczywiste, że zarówno ból, jak i lęk związany z nim mogą mieć ogromny wpływ na funkcjonowanie pacjenta, a ci, którzy cierpią na poważne problemy z kręgosłupem, mogą czuć się skołowani między wizytami u specjalistów i różnymi opcjami leczenia. Oczywiście, w niektórych przypadkach operacja może być konieczna, ale jak podkreślają nasi eksperci, to jest zdecydowanie wyjątek, a nie reguła.

Proces rehabilitacji w gabinecie fizjoterapeuty

Istnieje wiele badań naukowych potwierdzających skuteczność zachowawczych metod leczenia, takich jak fizjoterapia, w leczeniu poważnych problemów z kręgosłupem. Choć może to zająć od sześciu do dwunastu tygodni, większość pacjentów doświadcza znaczącej poprawy w ciągu tego czasu. Co więcej, nawet niewielka poprawa stanowi postęp i jest to coś, co pacjenci powinni pamiętać, zwłaszcza gdy ich objawy nie wydają się natychmiast ustępować.

Pamiętajmy, że proces rehabilitacji wymaga czasu i cierpliwości. To nie jest sprint, ale maraton, w którym małe, ale stałe postępy przynoszą najwięcej korzyści. To znaczy, że nawet proste zadania, takie jak dłuższe stanie na nogach lub chodzenie na większe odległości, są cennymi osiągnięciami, które świadczą o postępie.

Kolejnym kluczowym aspektem jest monitorowanie stanu pacjenta. Fizjoterapeuta ma za zadanie kontrolować proces i być czujnym na wszelkie niepokojące objawy, które mogą wskazywać na konieczność skonsultowania się z lekarzem. Ale przede wszystkim, pracujemy nad tym, aby przywrócić pacjentowi funkcje, które mogły zostać utracone z powodu bólu, na przykład poprzez powolne, kontrolowane ruchy lub ćwiczenia.

Więc, co możemy z tego wyciągnąć? Po pierwsze, że leczenie zachowawcze, takie jak fizjoterapia, jest skuteczne w zarządzaniu bólem kręgosłupa i powinno być pierwszym wyborem w leczeniu takich dolegliwości. Po drugie, że postęp w terapii to proces, który wymaga czasu i cierpliwości, ale zdecydowanie jest możliwy. I wreszcie, że rehabilitacja nie polega tylko na redukcji bólu, ale także na przywróceniu funkcjonalności i poprawie jakości życia pacjenta.

Autorzy artykułu:

Kamil Kozakowski

Kamil specjalizuje się w terapii wisceralnej problemów trawiennych. Zajmuje się także dysfunkcjami narządu ruchu w oparciu o koncepcję Medycyny Manualnej dr. Składowskiego.

Marcin Bocian

Marcin pracując jako terapeuta ruchowy skupia się na jakości ruchu indywidualnie dobranego do pacjenta oraz do jego konkretnego problemu czy dolegliwości.