🕓Artykuł przeczytasz w 13 min 35 sek
Mimo że często mówimy, że boli nas głowa, to nie jest to do końca prawda. Mózg jako taki nie ma możliwości odczuwania bólu, ponieważ nie posiada receptorów odpowiedzialnych za ten rodzaj doznań – nocyceptorów. Ale skoro to nie on, co więc tak naprawdę nas boli?
Właściwie to boli nas to, co otacza mózg. Wśród tych struktur wyróżniamy na przykład opony mózgowe, które bardzo ściśle otaczają mózg. Także naczynia krwionośne, które przebiegają między mózgiem a oponami, jak i te, które dostarczają krew do wnętrza mózgu, mogą być źródłem bólu. Przykładem jest silny, miażdżący ból, często połączony z nudnościami, który może wskazywać na poważne problemy, takie jak krwotok czy pęknięcie tętniaka.
Problem ból głowy jest jednym z najbardziej powszechnych problemów zdrowotnych, z którymi zmagają się ludzie na całym świecie. Nasze doświadczenie w gabinetach fizjoterapeutycznych pokazuje, że wiele osób boryka się z tym problemem, często przez długie okresy czasu. Zrozumienie przyczyn bólu głowy i poznanie sposobów na radzenie sobie z nim może pomóc ograniczeniu jego występowania.
Kiedy pacjenci zgłaszają się z nawracającym bólem głowy, zwykle wskazują, gdzie odczuwają ból i mówią, jak długo ten ból trwa. Wielu pacjentów cierpi na długotrwały ból głowy, często latami, pomimo prób leczenia różnymi metodami. Inni doświadczają nagłych i intensywnych lub narastających bólów głowy, które zaczynają się bez ostrzeżenia i prowadzą do poczucia dezorientacji.
Rozpoznanie własnych wyzwalaczy bólu głowy jest kluczem do zarządzania tym stanem. Może to być czynnik dietetyczny, jak czekolada, alkohol (szczególnie czerwone wino) lub dodatki do żywności, takie jak siarczany. Zrozumienie, co wywołuje Twoje objawy bólu głowy, może pomóc w uniknięciu tych sytuacji i zmniejszyć częstotliwość, i nasilenie bólów głowy.
Pamiętaj, że choć samodzielne identyfikowanie przyczyn bólu głowy może być pomocne, zawsze warto skonsultować się z fizjoterapeutą lub lekarzem, aby uzyskać dokładną diagnozę i skuteczne leczenie.
Pacjenci często kojarzą ten ból z nerwami, a także z niewystarczającym wypoczynkiem czy małą ilością snu. Te czynniki mogą nasilać ból napięciowy. Innym czynnikiem, który może wpływać na nasze doświadczenie migrenowych bólów głowy, jest bruksizm, czyli zgrzytanie zębami, co jest związane z napięciem mięśni żwaczy i skroniowych.
Pamiętajmy, że codzienny ból głowy to sygnał, który nasz organizm wysyła, aby powiedzieć nam, że coś jest nie tak. Trzeba nauczyć się go rozpoznawać i odpowiednio na niego reagować.
Ważne jest, aby pamiętać, że diagnozę tej choroby może postawić tylko neurolog. Jeżeli występują podejrzenia, należy udać się do specjalisty, który przeprowadzi odpowiednie badania. Najważniejsze jest znalezienie przyczyny, a później będzie już łatwiej prowadzić pacjenta.
Jeżeli decydujemy się na wizytę u neurologa, warto poszukać specjalisty, który specjalizuje się w uporczywych bólach głowy. W przeciwnym razie możemy nie otrzymać właściwej pomocy.
Przygotowanie do wizyty u specjalisty
Zaleca się, aby pacjenci z silnymi bólami głowy zastanowili się, kiedy te bóle się nasilają, co robili dzień wcześniej, czy co jedli. Ważne jest, aby zwrócić uwagę i zapamiętać, co nasila ból, a co go łagodzi. Zapisanie takich obserwacji pomoże lekarzowi czy fizjoterapeucie w diagnozowaniu i leczeniu.
Trudności w diagnozowaniu, badaniu i leczeniu
Diagnozowanie jej to proces, który może trwać bardzo długo. Zanim stwierdzi się ją, konieczne jest wykluczenie innych potencjalnych przyczyn bólów głowy, takich jak guzy czy urazy. Te aspekty przyczyniają się do tego, że diagnozowanie i leczenie bólów migrenowych może być naprawdę skomplikowane i złożone.
Częstotliwość i przyczyny bólów migrenowych
Bóle takie nie zawsze są stałe w życiu człowieka. Mogą się pojawić w różnych okresach, takich jak dzieciństwo czy dojrzewanie, a następnie zniknąć.
Ich wystąpienie może być związane z różnymi czynnikami, w tym m.in. hormonalnymi, oraz ze stylem życia. Jest to ogromnie szeroki temat, który zawiera kwestie metaboliczne neuronów mózgu, czy problemy na tle naczyniowym.
Często pacjenci samodzielnie diagnozują swoje przewlekłe bóle głowy jako migreny. Jednak z naszego doświadczenia wynika, że przewlekła choroba nie zawsze jest przyczyną. Bardzo często prawidłowym rozpoznaniem okazuje się napięciowy ból głowy, na którego występowanie i nasilenie znacznie łatwiej wpłynąć. Rozróżnienie między tymi dwoma rodzajami bólu może pomóc w znalezieniu skutecznego leczenia.
Rozpoznawanie migreny
Ta choroba przewlekła zwykle manifestuje się jako silny, pulsujący ból, najczęściej po jednej stronie głowy. Wielu pacjentów z nią opisuje ból w oku, uczucie kłucia za okiem, a nawet zaburzenia widzenia, takie jak mieniące się światełka czy ciemne plamy. Trwa zazwyczaj trwa od 4 do 72 godzin, a intensywność bólu często utrudnia normalne funkcjonowanie.
Diagnoza napięciowego bólu głowy
Z drugiej strony, ciągły ból głowy często jest związany ze nerwami lub dietą. Najczęściej opisuje się go jako ciągłe, uciskające uczucie, jakby głowa była ściśnięta w imadle. Ból ten może być wywoływany przez specyficzne “triggery”, takie jak pewne rodzaje pokarmów.
Aura – charakterystyczny zwiastun
Aura, pojawiająca się przed atakiem, może objawiać się różnie, lecz najczęściej obejmuje takie symptomy jak mętny wzrok, rozmazany obraz, czy pojawiające się przed oczami świetliki lub plamki. Aura zwykle daje osobom cierpiącym na tę dolegliwość możliwość szybkiego zareagowania – na przykład poprzez przyjęcie leków bądź znalezienie miejsca, w którym w ciszy i przy odpowiednio zredukowanym świetle można lepiej znieść atak.
Ważne jest, aby zauważyć, że nie wszystkie badania są potrzebne dla każdego pacjenta. Wybór konkretnych testów zależy od indywidualnej sytuacji pacjenta, doświadczeń z bólem głowy oraz jego ogólnego stanu zdrowia.
Należy jednak pamiętać, że diagnozowanie przyczyn chronicznego bólu głowy powinno być przekazane specjalistom. Lekarze mogą na podstawie objawów i historii pacjenta zdecydować, które badania są najbardziej odpowiednie. Jeżeli występują jakiekolwiek niepokojące objawy, takie jak zmiany zachowania, ważne jest, aby skontaktować się z lekarzem jak najszybciej, aby wykluczyć poważne problemy, takie jak guzy mózgu.
Fizjoterapeuta, zwłaszcza ten specjalizujący się w tej tematyce, może pomóc pacjentowi zidentyfikować czynniki wpływające na występowanie migrenowych bólów głowy. Często pacjent nie wie, na co powinien zwrócić uwagę ani od czego zacząć. Dlatego ważna jest rozmowa, dobry wywiad i analiza pewnych czynników, co może znacząco poprawić komfort życia pacjenta.
Sytuacje wymagające natychmiastowej reakcji
Należy podkreślić, że jeżeli pojawia się gwałtowny, intensywny i wcześniej nam nieznany ostry ból głowy, który jest na tyle silny, że może doprowadzić do omdlenia, to jest to sygnał do natychmiastowego udania się na SOR, nie do fizjoterapeuty. Ten ból jest sygnałem ostrzegawczym, który mówi nam, że coś złego dzieje się w obrębie naszej głowy.
Jak fizjoterapeuci mogą pomóc?
W sytuacjach, które nie są nagłe i nie tworzą potencjalnego zagrożenie dla życia, fizjoterapeuci mogą pomóc pacjentom radzić sobie z bólami głowy. Często spotykane są bóle napięciowe, które zaczynają się z tyłu głowy, często są symetryczne i nasilają się z czasem. Pacjenci często mówią, że początkowo ból jest delikatny, ale z czasem staje się coraz bardziej intensywny. Ból ten może pojawić się także w okolicach oczu, ale nie jest to ból od środka gałki ocznej, tylko taki, który czujemy na poziomie oczu, w skroniach.
Fizjoterapia vs leczenie farmakologiczne w kontekście napięciowych bólów głowy
Fizjoterapia ma znaczną przewagę nad lekami w kontekście bólu napięciowego. Poprzez edukację i instruktaż pacjenta, fizjoterapeuci mogą pomóc wyeliminować przyczyny takich bólów napięciowe głowy, co prowadzi do długofalowych efektów. Możemy nauczyć pacjentów, jak unikać sytuacji wywołujących ból, co prowadzi do jego rzadszego występowania lub zmniejszenia intensywności.
Stosowanie leków przeciwbólowych
Chociaż leki przeciwbólowe, takie jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), czyli Ibuprofen, paracetamol czy aspiryna, mogą skutecznie łagodzić ból, to jednak nie są one rozwiązaniem długoterminowym. Stosowanie tych leków na stałe może prowadzić do skutków ubocznych, dlatego warto po zażyciu tych leków zwrócić się do fizjoterapeuty, aby rozpocząć bardziej holistyczne leczenie. Trzeba też pamiętać by nie nadużywać leków na ból głowy.
Mimo pewnych zastrzeżeń co do przewlekłego stosowania leków przeciwbólowych, nie negujemy ich roli w łagodzeniu bólu. W sytuacjach, kiedy ból jest nie do zniesienia i uniemożliwia na przykład zasypianie, zażycie leku przeciwbólowego może być najlepszym rozwiązaniem. Jednak oprócz tego leku przeciwbólowego przyjdźcie do fizjoterapeuty.
Nasze podejście w fizjoterapii nie ogranicza się tylko do masażu szyi czy skroni. Często analizujemy styl życia pacjenta, aby zrozumieć, które z jego codziennych nawyków mogą przyczyniać się do powstawania bólu. W wielu przypadkach to zmiana nawyków, a nie tylko leczenie symptomów, może prowadzić do długotrwałej poprawy.
Fizjoterapia ma na celu doprowadzenie do zmniejszenia napięcia struktur nadmiernie napiętych i wzmocnienia tych, które tego wymagają. Istotne jest także wprowadzenie na stałe odpowiednio dobranego ruchu do życia codziennego, aby zapobiec nawrotom dolegliwości.
W końcu warto pamiętać, że nie każdy ból głowy jest powodem do zmartwień. Czasami może to być reakcja na zmianę pogody albo kac czy inne okoliczności. Zawsze jednak, jeżeli bóle są przewlekłe, powtarzają się i utrudniają normalne funkcjonowanie, warto skonsultować się z fizjoterapeutą.
Wiele osób zgłasza dolegliwości związane z codziennym bólem głowy, które według nich mają swoje źródło w kręgosłupie. Czy takie zjawisko jest możliwe? Okazuje się, że tak. Zaburzenia ruchomości kręgosłupa w odcinku szyjnym (fachowo na poziomie C1, C2, C3) oraz napięcia mięśni obsługujących ten odcinek mogą generować wtórny ból głowy. Oznacza to, że głowa, czy czaszka, nie są głównym źródłem dolegliwości, lecz efektem problemów pojawiających się w kręgosłupie.
Warto zaznaczyć rolę nerwu trójdzielnego, który oddaje jedną swoją gałązkę do szyi mniej więcej do poziomu C3. Zaburzenia ruchomości, niestabilność czy napięcia mięśniowe w tym obszarze mogą powodować drażnienie tego nerwu i wtórnie generować odczucia bólowe w obszarach, które ten nerw unerwia – twarzy i głowy.
Urazy, takie jak upadek na kość krzyżową, mogą również prowadzić do bólu głowy. Ten efekt jest spowodowany tym, że opona twarda, która pokrywa nasz mózg, ciągnie się od samej czaszki aż do końca kręgosłupa. Dlatego uraz w jednym miejscu może wywołać ból w innym. Warto więc pamiętać, żeby zgłosić fizjoterapeucie lub lekarzowi, jeżeli taki upadek miał miejsce. Może to znacząco skrócić proces diagnozy i lepiej dobrać postępowanie.
W Internecie często pojawiają się na różnych forach zapytania dotyczące bólów głowy. Jednym z najczęstszych takich pytań, jest: kiedy ból powinien być uznany za niepokojący?
Alarmujące może być nagłe pojawienie się intensywnego lub narastającego bólu głowy, szczególnie jeśli wcześniej nie cierpiano na migreny czy bóle napięciowe głowy. Dodatkowo, niepokojące mogą być objawy neurologiczne, takie jak utrata świadomości, omdlenie, zaburzenia widzenia, czy niemożność poruszenia oczami. W takich przypadkach zalecana jest natychmiastowa reakcja i wezwanie pomocy medycznej.
Innym niepokojącym objawem może być pojawienie się ostrego bólu głowy w połączeniu z gorączką i sztywnością karku, szczególnie w okresie wypoczynku na świeżym powietrzu. Takie objawy mogą świadczyć o problemach z oponami mózgowymi, takimi jak zapalenie opon mózgowych, również odkleszczowe.
Każdy nowy, nieznany ból głowy powinien być traktowany jako niepokojący i zasługujący na uwagę.
Inne pytanie często nurtujące internautów dotyczy znaczenia lokalizacji bólu głowy. Lokalizacja bólu ma znaczenie i może być informacją o jego źródle. Ważne jest, aby pamiętać, w których miejscach ból jest najbardziej intensywny lub gdzie jest odczuwany na początku – takie informacje mogą znacznie ułatwić diagnozę.
Ból może lokalizować się w różnych miejscach – od tyłu głowy, przez okolice skroni i czoła, aż po okolice żwaczy. Często, pod wpływem stresu, może pojawić się uczucie zaciskania opaski wokół głowy. Uczucie ulgi może przynieść samo ściśnięcie głowy, co często wykonują ludzie pod wpływem stresu.
Dość powszechne wśród pacjentów jest przekonanie, że ból głowy jest spowodowany dyskopatią. Faktycznie, dyskopatia na poziomie wspomnianego odcinka szyjnego jest rzadkością, ale może mieć miejsce np. w wyniku urazów.
Specjaliści Fizjo4life potwierdzają, że dyskopatia może wtórnie powodować ból głowy. Jeżeli dyskopatia drażni korzeń nerwowy i powoduje ból, ciało zareaguje na to zwiększając napięcie mięśni szyi. To obronne napięcie może spowodować, że pacjent zacznie odczuwać ból w wyniku podrażnienia innych gałązek nerwowych, na przykład nerwów podpotylicznych.
Po urazach, takich jak np. urazy komunikacyjne, ostry ból głowy może utrzymywać się nawet przez kilka tygodni lub miesięcy. Dzieje się tak, ponieważ napięcia i przeciążenia w kręgosłupie mogą dawać objawy bólowe. Co więcej, czasami mogą minąć lata, zanim pacjent zacznie odczuwać konsekwencje urazu, który mógł wystąpić nawet wiele lat wcześniej.
Ogólnie rzecz biorąc, zwyrodnienia kręgosłupa szyjnego, gorsza ruchomość w kręgosłupie czy urazy, mogą być przyczyną bólów głowy i powinny być zawsze brane pod uwagę podczas diagnozy.
Przytoczyć można jeszcze jeden rodzaj bólu głowy, który jest dość rzadko spotykany, czyli tzw. klasterowy ból głowy. Te bóle są krótkotrwałe, ale bardzo intensywne, często towarzyszy im łzawienie, przekrwienie spojówek, pocenie się twarzy i jednostronna wodnista wydzielina.
Ból ten ma mocno neurogenną podstawę i odczuwany jest jak wychodzący ze środka do oka. Klasterowy ból głowy jest dużo silniejszy niż ból migrenowy, ale także dużo krótszy, jednak jego intensywność może dosłownie odciąć osobę od normalnego funkcjonowania. Leczenie obejmuje podawanie tryptanów.
Podsumowując czynniki, które mogą wpływać na częste bóle głowy i które warto sprawdzić, wyróżniamy:
Podsumowując, odpowiednia ilość snu i prawidłowe nawodnienie są kluczowymi czynnikami w walce z bólami głowy i mogą przynieść ulgę bez potrzeby dodatkowej ingerencji medycznej.
Leczenie bólów głowy zależy od ich przyczyny, rodzaju bólu oraz indywidualnej sytuacji pacjenta. Niektóre codzienne bóle głowy mogą być skutecznie leczone przez fizjoterapeutów, podczas gdy inne mogą wymagać interwencji lekarskiej lub farmakologicznego leczenia.
Diagnoza jest kluczowa
Najważniejszym krokiem w leczeniu bólu głowy jest prawidłowa diagnoza. Może to wymagać kilku wizyt u różnych specjalistów, a czasem konieczne może być skonsultowanie się z innym lekarzem czy fizjoterapeutą, jeżeli wcześniejsze podejście nie przyniosło oczekiwanych efektów. Ważne jest, aby nie zniechęcać się tym procesem i aktywnie szukać pomocy, jeśli bóle głowy utrzymują się pomimo podjętych działań.
Profilaktyka bólu i wpływ zdrowego stylu życia
Ważną rolę w zarządzaniu częstymi bólami głowy odgrywa też, oczywiście, zdrowy styl życia. Podstawowe aspekty takie jak odpowiednia ilość snu, nawodnienie, relaks i regularna aktywność fizyczna mogą mieć ogromny wpływ na dobrostan ogólny i zdrowie.
Terapia fizjoterapeutyczna
Należy podkreślić, że terapia fizjoterapeutyczna może przynosić ulgę osobom cierpiącym na chroniczne migreny. Choć fizjoterapia nie jest w stanie całkowicie ich wyleczyć, może pomóc zmniejszyć ich nasilenie oraz częstotliwość występowania. Najlepsze efekty przynosi praca z pacjentem poza okresami ataków migrenowych. Jeśli podejrzewasz, że cierpisz na nie czy też napięciowe bóle głowy – rozważ wizytę w gabinecie fizjoterapuety.
Nauka autorelaksacji i kontrolowania oddechu
Fizjoterapeuci mogą również nauczyć pacjentów technik autorelaksacji i kontrolowania oddechu, które mogą pomóc w radzeniu sobie z migrenowymi bólami głowy. Choć te metody nie eliminują kompletnie problemu, mogą pomóc osobom cierpiącym na tę dolegliwość lepiej radzić sobie z bólem i zwiększyć okresy bez ataków.
Pamiętaj jednak, że diagnoza i leczenie powinny być prowadzone pod nadzorem specjalisty, takiego jak neurolog.
Podsumowując, zdrowy styl życia, w połączeniu z prawidłową diagnozą i odpowiednim leczeniem, może być kluczem do skutecznego radzenia sobie z bólami głowy.
Spis treści: