Czas rehabilitacji po zerwaniu więzadła krzyżowego przedniego (ACL) zależy od metody leczenia: zachowawczej (bez operacji) lub operacyjnej (rekonstrukcji więzadła). Długość procesu różni się w zależności od wieku pacjenta, poziomu aktywności oraz indywidualnych postępów i przyszłych celów pacjenta.
Długość rehabilitacji zachowawcza (bez operacji)
Leczenie zachowawcze jest zwykle stosowane u osób mniej aktywnych, gdzie ACL nie powoduje znacznej niestabilności stawu. Rehabilitacja trwa od 3 do 6 miesięcy i obejmuje:
- 1–6 tygodni: W tej fazie dominuje terapia manualna, skoncentrowana na zmniejszeniu bólu i obrzęku oraz przywróceniu ruchomości stawu. Wprowadzane są delikatne ćwiczenia ruchowe.
- 6–12 tygodni: Stopniowo zwiększa się intensywność ćwiczeń – zaczyna przeważać kinezyterapia, czyli ćwiczenia wzmacniające mięśnie ud i mięśnie stabilizujące kolano, w tym trening równowagi.
- 3–6 miesięcy: W tej fazie koncentrujemy się na dynamicznych ćwiczeniach, które zwiększają wytrzymałość i stabilność kolana, przygotowując je do obciążeń codziennych.
Czas trwania rehabilitacji po rekonstrukcji ACL
Rekonstrukcja więzadła jest zalecana osobom planującym powrót do aktywności fizycznej. Rehabilitacja po rekonstrukcji może mieć różny przebieg w zależności od rodzaju wykonanej operacji. Po rekonstrukcji więzadła rehabilitacja trwa od 6 do 12 miesięcy i obejmuje:
- 1–6 tygodni: Początkowo stosuje się głównie terapię manualną, aby zmniejszyć obrzęk i ból oraz przywrócić podstawową mobilność stawu. Wprowadzane są lekkie ćwiczenia zakresu ruchu i ćwiczenia izometryczne.
- 6–12 tygodni: Na tym etapie przeważa kinezyterapia, wzmacniająca mięśnie wokół kolana. Pojawiają się też ćwiczenia propriocepcji (czucia położenia ciała w przestrzeni) i równowagi.
- 3–6 miesięcy: Wprowadza się trening funkcjonalny, który obejmuje ćwiczenia dynamiczne przygotowujące kolano do większych obciążeń. Pacjent może rozpocząć lekkie treningi biegowe.
- 6–12 miesięcy: Na końcowym etapie rehabilitacji przeważa trening sportowy, wzmacniający szybkość, zwinność i wytrzymałość. Ćwiczenia stają się bardziej specyficzne, co przygotowuje kolano do pełnej aktywności fizycznej. Powrót do sportu możliwy jest zazwyczaj po około 9–12 miesiącach.
W obu metodach rehabilitacja jest dopasowana do indywidualnych potrzeb pacjenta i prowadzona pod okiem fizjoterapeuty.
Autorzy artykułu:
