Co to jest menopauza i jakie są jej objawy?

Natasha Geldon: Czy wiesz co tak naprawdę dzieje się z ciałem kobiety podczas menopauzy? Dzisiejszy odcinek poświęcony jest temu niezwykle ważnemu choć często pomijanemu tematowi. Dla wielu kobiet menopauza to czas pełen wyzwań, ale także możliwości na lepsze poznanie swojego ciała i dbanie o zdrowie w nowy sposób.

Mam nadzieję, że nasza rozmowa pomoże Ci zrozumieć jak fizjoterapia i regularna aktywność fizyczna mogą wspierać kobiety w tym wyjątkowym okresie życia. Porozmawiamy czym dokładnie jest menopauza i w jakim wieku najczęściej się pojawia, jakie są pierwsze oznaki rozpoczynającej się menopauzy i co dzieje się w organizmie kobiety w tym czasie, czym są objawy wypadowe i jakie nietypowe symptomy mogą wystąpić, jakie zmiany zachodzą w ciele kobiety, jakie mogą im towarzyszyć dolegliwości i jak z tym wszystkim można sobie poradzić za sprawą fizjoterapii i aktywności.

Zostań z nami i odkryj jak dbać o siebie w czasie menopauzy aby przejść przez ten okres z większą świadomością. Zapraszam do słuchania.

Cześć, słuchasz nowego odcinka podcastu talks4life. Dziś zaprosiłam do studia dwie przefantastyczne gościnie fizjoterapeutki uroginekologiczne Kasię Grodzicką i Klaudię Kostrzewę. Cześć dziewczyny. Będziemy rozmawiać w tematach mocno kobiecych i w tym odcinku porozmawiamy sobie o menopauzie. I zacznijmy od początku, czyli od tego czym jest menopauza, z czym się wiąże dla kobiety, która ją przeżywa, z czego się bierze.

Katarzyna Grodzicka: Tutaj możemy od razu polecieć taką definicją Według WHO jest to takie ostateczne ustanie miesiączkowania, czyli tak naprawdę można powiedzieć, że jest to ostatnia miesiączka u kobiety. Natomiast ważne jest tutaj takie nadmienienie, że przez 12 kolejnych miesięcy ta miesiączka ma nie występować i dopiero wtedy mówi się tak ostatecznie o tym, że nastąpiła już menopauza.

Natasha Geldon: Co jest przyczyną menopauzy? Po prostu jest to naturalny etap starzenia się kobiecego?

Klaudia Kostrzewa: Menopauza jest fizjologią każdej kobiety i po prostu wynika z tego, że nasze ciało przychodzi różny etap zmian fizjologicznych starzeje się, jajniki przestają funkcjonować tak jak wcześniej, tracimy nasze płodne właściwości brzydko mówiąc. I następuje menopauza.

Katarzyna Grodzicka: Tak samo jak dostajemy miesiączki kiedy w pełni dojrzewamy, tak samo w pewnym momencie ta miesiączka po prostu ustępuje. No i częściej dochodzi do tego pomiędzy 45 a 55 rokiem życia. Natomiast tutaj też są takie, że tak powiem, zapas w jedną i w drugą stronę. Przed 45 rokiem życia mówi się o tym takim przedwczesnym przedwczesnej menopauzie.

Natasha Geldon: Skoro jest to naturalny etap, to rozumiem że uniknąć się nie da. Natomiast pewnie można uniknąć Pewnych nie do końca przyjemnych dolegliwości i dyskomfortów które się z tą menopauzą wiążą i o których zaraz porozmawiamy. Czego może się kobieta spodziewać po menopauzie, po tym okresie który następuje?

Katarzyna Grodzicka: Tutaj każda kobieta też na pewno może to w różnoraki sposób odczuwać i tak jakby wachlarz tych dolegliwości jest naprawdę bardzo, bardzo szeroki. Nawet ostatnio miałam pacjentkę która powiedziała, że jak sobie w internecie googlowała, to powiedziała że ją dotyka wszystko i że ona po prostu ma już dosyć serdecznie całego tego okresu. Natomiast to, co najczęściej jest spotykane to takie uderzenia gorąca nadmierne pocenie się, taka zwiększona pobudliwość, problemy ze snem, trudności w koncentracji, natomiast też różne inne fizjologiczne rzeczy, które właśnie z tym okresem menopauzy się wiążą, czyli tak jakby ze spadkiem poziomu estrogenów czyli np. suchość pochwy, w związku z tym częste infekcje intymne oraz np. ból podczas współżycia w związku z tą suchością. Bóle, zawroty głowy, spadek masy mięśniowej, co również może później nawiązywać do osteoporozy, zaburzenia rytmu serca, bezdechy senne, nudności, wymioty, bóle brzucha.

Natasha Geldon: Jezu Kasia, czekaj bo to brzmi strasznie strasznie dużo tego, a tak naprawdę każdą z nas to czeka i do tej pory wszystkie nasze babcie matki i ciocie to przeżywały jakoś więc… Czy to naprawdę jest takie straszne jak brzmi?

Katarzyna Grodzicka: Tak, dlatego właśnie nie każda kobieta musi odczuwać tak dużo tych dolegliwości. Po prostu wachlarz może być bardzo szeroki najczęściej natomiast to jest właśnie uderzenia gorąca, zwiększona pobudliwość. To tak najczęściej się chyba słyszy. Zalanie potami.

Klaudia Kostrzewa: W ogóle jakby to, co jeszcze ważne jest to, że jakby te wszystkie objawy nie muszą być w ogóle bardzo nasilone, ale jakby sam jakby ten okres wchodzenia w menopauzę też trochę trwa, czyli pierwsze objawy mogą się pojawić już nawet 10 lat przed jakby ostatnią miesiączką więc to jest kawał czasu, wszystko w zależności od naszych…

Genów predyspozycji stylu życia i tak dalej, ale właśnie te najbardziej nasilone objawy które są, to mówi się właśnie, że to są rok przed tą ostatnią miesiączką i około dwóch lat po tej ostatniej miesiączce i miesiączki i wtedy faktycznie mówimy o takim dużym nasileniu, kiedy pacjentki najczęściej zwracają się do lekarza o pomoc.

Natasha Geldon: To ile razem cała menopauza trwa cały ten proces?

Katarzyna Grodzicka: Nawet do pięciu lat przed i pięć lat po.

Klaudia Kostrzewa: Dokładnie. No ja tak powiedziałam 10, no ale to są te takie pierwsze objawy. Menopauza też się składa z takich różnych faz, czyli jakby, no bo jakby na to wpływają różnego rodzaju hormony i jedne już jako pierwsze, że tak powiem się kończą, w kolejnych etapach kolejne, ale no mówi się, że te estrogeny mogą na przykład jeszcze nie spadać a już zaczyna się obniżona praca jajników, nawet te 10 lat wcześniej, ale nie musimy mieć dolegliwości, ale na przykład może być to widoczne objawowo jeżeli staramy się w dość późnym wieku zajść w ciążę.

Katarzyna Grodzicka: Może być też spadek libido na przykład mniejsze zainteresowanie seksem tak? To może być też taki początek tych objawów.

Natasha Geldon: A są takie top 3, które powinny zaświecić tę czerwono-pomarańczową lampkę, że to już może być menopauza u mnie? Takie zupełnie początkowe, absolutnie…

Klaudia Kostrzewa: Top 3,na pewno te uderzenia gorąca.

Katarzyna Grodzicka: Ale to w okresie menopauzy tak bardziej stricte nie?

Klaudia Kostrzewa:Tak, no bo wcześniej jakby te objawy też, one nie są bardzo specyficzne. No jeżeli Pani mają bolesne stosunki To nie zawsze znaczy, że wchodzą w okres przygotowania do menopauzy ciała, tak? To może być zupełnie co innego. Tak samo suchość pochwy, to też albo częste infekcje układu moczowego, czy grzybicze pochwy, to nie są takie konkretne objawy menopauzy.

Więc no to, co się nam najbardziej kojarzy to to, że kobiety jak wchodzą w menopauzę, są rozdrażnione często płaczą, mają gorące uderzenia, w szczególności w nocy, tak? No i cały czas się pocą, ale no to to już jest właśnie ten okres takiego nasilonego zbliżania się do tej ostatniej miesiączki.

Katarzyna Grodzicka: Na pewno trzeba być bardzo uważnym na własne ciało, zauważać tego typu rzeczy, tak jakby zwracać na to po prostu uwagę, ewentualnie zgłaszać lekarzowi przy regularnych wizytach.

Bardzo to jest ważne, żeby regularnie raz do roku przynajmniej u tego ginekologa być. Robić badania profilaktyczne, ewentualnie zgłaszać te dolegliwości i diagnozować się pod tym kątem.

Natasha Geldon: Powiedzcie mi, co to są objawy wypadowe, bo też o czymś takim usłyszałam w kontekście menopauzy.

Klaudia Kostrzewa: To są generalnie objawy klimakterium, czyli objawy menopauzy, czyli to jest inne słowo Na to wszystko, co przed chwilą Kasia opowiedziała.

Katarzyna Grodzicka: Związane ze spadkiem estrogenu.

Natasha Geldon: Dobra a klimakterium i menopauza w takim języku potocznym są jakby używane wymiennie czy czymś się różnią te dwa pojęcia?

Katarzyna Grodzicka: Menopauza jest to ostatnia miesiączka, klimakterium jest to okres menopauzalny, czyli te około 10 lat, tak w przedziale 45-55 oczywiście, plus minus, tak? Może to, klimakterium jest okresem.

Natasha Geldon: Okej to dobrze, że to wyjaśniłyście bo ja też przygotowując się do podcastu byłam zdziwiona, bo sama często używałam tego jakby wymiennie.

Katarzyna Grodzicka: Myślę, że potocznie można używać tego wymiennie i też tak jakby będzie to zrozumiałe.

Klaudia Kostrzewa: Te objawy wypadowe jeszcze tak, no bo w sumie Kasia powiedziała mnóstwo, ale jakby no to mamy te trzy podgrupy czyli związane jakby ze zmianą to już trochę bardziej medycznie czyli tej osi jajniki i nasz mózg. No to są te wszystkie uderzenia gorąca zmiany tej potliwości i tak dalej, te wszystkie zmiany które dotyczą niskich estrogenów czyli dna miednicy, suchość pochwy i tak dalej, ale w sumie nie wspomniałyśmy o bardzo ważnej rzeczy, czyli to, że pojawia się nietrzymanie moczu też jakby w przebiegu ostatniej miesiączki.

Natasha Geldon: To jeszcze będzie takie pytanie nie zgubimy tego.

Klaudia Kostrzewa: No, ale to tak chciałam bo tak mi się teraz przypomniało że o tym zapomniałyśmy. I jeszcze wszystkie te objawy dotyczące naszej świadomości, postrzegania, możliwej depresji to są wszystko te objawy wypadowe. No to w sumie psychiczne po prostu… tutaj tak.

Katarzyna Grodzicka: Trudności z radzeniem sobie, z okresem przekwitania.

Natasha Geldon: Okej a jakbyście miały znaleźć jakiś taki bardzo nietypowy objaw menopauzy, którego zazwyczaj nikt by w takiej świadomości zwyczajnej nie powiązał może z tym okresem to macie coś takiego, czy nie? Czy raczej już to wszystko zostało wymienione?

Katarzyna Grodzicka: Ja słyszałam o drętwieniu języka.

Natasha Geldon: To tego nie połączyłabym w ogóle.

Katarzyna Grodzicka: Tak, natomiast też nie wiem, czy bym to łączyła tak w stu procentach powiem w ten sposób.

Natasha Geldon: Kobiety na forach internetowych są też bardzo często zainteresowane, czy przy menopauzie powiększają się pierś?

Katarzyna Grodzicka: One na pewno tracą swoją jakość jędrność, wygląd może się zmieniać. Mogą się albo powiększyć, albo wręcz pomniejszyć ponieważ tutaj właśnie w związku ze spadkiem estrogenów następuje po pierwsze spadek masy mięśniowej, a wzrost tkanki tłuszczowej i wraz właśnie z poziomem estrogenów spada tak jakby ilość oraz funkcja kanalików mlecznych, czyli tak jakby narządu gruczołowego w piersiach, który jest odpowiedzialny za laktację.

Więc tak jakby faktycznie te piersi mogą wyglądać inaczej może się zmieniać stosunek masy mięśniowej do tkanki tłuszczowej, przez co one mogą być mniej jędrne, ale u wielu osób mogą mieć wrażenie właśnie powiększenia, ale to będzie związane raczej z też takim ogólnym tyciem po prostu organizmu.

Natasha Geldon: Dobra ilość objawów i tego, co się dzieje podczas klimakterium, wymieniona wcześniej przez Was, jest dosyć przytłaczająca. Wiadomo że one raczej nie będą to przyjemne objawy.

Nie rozmawiałybyśmy chyba o tym, gdyby to wszystko było jakieś takie przyjemne. Natomiast jakby też dla mnie chyba z perspektywy takiej dotychczasowych naszych wszystkich podcastów, ważnym wykładnikiem wszystkiego jest ból więc porozmawiajmy teraz trochę o tym bólu w menopauzie. Czy boli ten cały proces? Jak boli? Czemu boli? I potem porozmawiamy jak sobie można z tym pomóc.

Klaudia Kostrzewa: Znaczy z założenia sama menopauza i same klimakterium nie boli tak? Bo jest związane po prostu ze spadkami hormonalnymi, ale no… Pytanie jakie mamy objawy tak? No bo jeżeli dopada nas depresja no to tutaj czy boli czy nie boli, no to to już inna rozmowa na inny podcast.

Ale tak samo możemy mieć bóle stawu właśnie spowodowane tym, że spada ilość masy mięśniowej. Dziś po właśnie ostatniej miesiączce mamy o wiele bardziej zwiększone ryzyko osteopenii i osteoporozy, czyli po prostu bardziej kruchych kości. No i tutaj już jakby może pojawić się ból w kontekście po prostu urazów.

Łatwiej będziemy się łamać te kości będą nas tak w cudzysłowie kości boleć. Ale sama menopauza? Nie boli.

Katarzyna Grodzicka: Może też mogą się pojawiać bóle okolicy podbrzusza związane ze spadkiem aktywności jajników, tak? Mogą się pojawiać bóle głowy, nudności. O takich bólach się słyszy. Natomiast, właśnie tak jakby może trochę źle zaczęłyśmy właśnie tak jakby nagle wymieniłyśmy 1500 dolegliwości menopauzy.

Natomiast są kobiety, które nie odczuwają jej praktycznie w ogóle, tak? Że mają może tydzień jakiegoś gorszego samopoczucia przeszły to bardzo łagodnie. Mam pacjentkę która powiedziała, że ona po menopauzie zaczęła żyć, że ona zaczęła się cieszyć seksem, dzieci oddała na studia nagle zaczęła w końcu sama mieszkać z mężem i po prostu to jest najlepszy okres w jej życiu.

Także każda kobieta też może odczuwać to inaczej tak samo z bólem. Jedna kobieta może odczuwać właśnie bóle podbrzusza bądź stawów Inna wcale nie musi.

Natasha Geldon: Biorąc pod uwagę jak bardzo często kobiety pacjentki pewnie też u was przychodzą z bolesnymi miesiączkami tak jak to się w końcu kończy, to to jest ulga.

Katarzyna Grodzicka: Może być też ulga, dokładnie Też w tą stronę może można to postrzegać.

Natasha Geldon: To słuchajcie, porozmawiajmy o aktywności fizycznej i o tym jak tak naprawdę wy pomagacie swoim pacjentkom które… Trafiają do Was w tym okresie do gabinetu czy na salę?

Katarzyna Grodzicka: Na pewno tutaj aktywność fizyczna w okresie właśnie nie tylko menopauzy, ale również przed menopauzą będzie bardzo wskazana chociażby ze względu na to, że jest po okresie menopauzy zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, osteoporozy, otyłości, depresji, co będzie tak jakby remedium na te dolegliwości na te choroby jest właśnie aktywność fizyczna.

Więc musimy ćwiczyć po to, żeby te kości były mocne, żeby jakość tej tkanki mięśniowej i ilość tkanki mięśniowej w naszym ciele była jak najwyższa, żeby przygotować się wręcz do tego okresu Że jeżeli będzie nam rosła ilość tkanki tłuszczowej, żeby ona, że tak w okresie menopauzy, żeby ona nam nie przeszkadzała nie?

Czyli żeby tak jakby przygotować to swoje ciało do tego okresu menopauzy. Więc mówmy tutaj już o aktywności fizycznej jeszcze przed okresem menopauzy. Czyli najlepiej kiedy zacząć? Już od zawsze.

Klaudia Kostrzewa: Od urodzenia. Od urodzenia. ćwiczyć zawsze i wszędzie

Natasha Geldon Czekałam aż dziewczyny powiedzą, że w sumie to od najmłodszychlat warto by było się poruszać trochę.

Klaudia Kostrzewa: Ale właśnie to, co jeszcze chcę dodać tutaj do aktywności i do tego bólu to powiem tak, że moje pacjentki które są aktywne wchodząc w menopauzę, o wiele delikatniej przechodzą właśnie ten okres klimakterium. I to po prostu jakby możemy to po prostu stwierdzić że, znaczy umotywować tym, że mamy więcej endorfin, serotoniny i w ogóle jak trenujemy, oczywiście jak to lubimy, ale nawet jak nie, to w końcu się przekonamy no to jakby nawet to, ale druga rzecz jest taka, że jakby te wszystkie, na przykład uderzenia gorąca często są spowodowane tymi zmianami hormonalnymi, które…

Zaburzają trochę krążenie i jakby też są właśnie, jakby te zmiana mądrze mówiąc wazodylatacji, czyli właśnie zmiana krążenia w naszym ciele właśnie powoduje te objawy, więc jeżeli panie są cały czas aktywne, często w tym jeszcze, w tej aktywności gdzie się człowiek zmęczy, zacheta, spoci, To one generalnie cały czas pracują z tym układem krążenia i go trenują, więc o wiele delikatniej potrafią przechodzić klimakterium.

Katarzyna Grodzicka: Tak samo w okresie w ogóle u kobiet u każdego człowieka tak samo ważny będzie okres regeneracji czyli sen oraz dieta. Więc nie tylko aktywność fizyczna ale też cała ta nasza otoczka powinna być zapielęgnowana w ten sposób.

Natasha Geldon: No tak, raczej też nie mówimy o tym, żeby o 8 wychodzić na siłownię i wracać z niej o 22

Katarzyna Grodzicka: Trzeba jeszcze żyć i pamiętajmy, żeby to była aktywność fizyczna dostosowana do naszych możliwości, do naszych chęci. Róbmy to, co lubimy.

Natasha Geldon: No właśnie, no jaka aktywność Czyli co robimy? Trening siłowy?

Katarzyna Grodzicka: Jak najbardziej. Wydolnościowy, pilates, joga to co gdzieś tam mam wrażenie że jest najbardziej dostępne i chyba kobiety właśnie w okresie klimakterium najchętniej po to sięgają. Trening funkcjonalny.

Natasha Geldon: Czy spacer jest wystarczającą aktywnością?

Klaudia Kostrzewa: Jest dobrym początkiem. Jak zawsze, ten spacer. Codzienna aktywność to spacer więc jakby zachowanie takiej higieny codzienności jest turbo ważne. Czy to wystarczy No i jeżeli są panie które zaczynają szalenie nałogowo uprawiać nordic walking, tak, z kijkami, no to czemu nie? To już jest sport, tak? No ale sam spacer to jest dobry początek tak jak Kasia powiedziała.

Katarzyna Grodzicka: Tylko też właśnie nie zapominajmy o tym, że ta aktywność fizyczna musi być dostosowana też do naszych dolegliwości. No bo jeżeli kobieta ma na przykład to nietrzymanie moczu związane z okresem menopauzy, związane właśnie ze spadkiem masy mięśniowej w obrębie mięśni dna miednicy… No to bieganie może nie być najlepszym pomysłem, bo co to za przyjemność z biegania kiedy jej cieknie mocz po nogach tak?

Więc tak jakby musimy tą aktywność dostosować do swoich możliwości do tego co nam sprawia po pierwsze frajdę a po drugie co nasze ciało daje radę. Więc na przykład bieganie bądź trening siłowy mogą być fajne ale na przykład później, tak? Po rehabilitacji uroginekologicznej po treningu funkcjonalnym u trenera medycznego po ogólnym wzmocnieniu i poprawie funkcjonowania naszego ciała.

Natasha Geldon: Dobrze to jak już znowu zahaczyłyśmy o to nietrzymanie moczu. To powiedzcie może trochę więcej o tym, z czego to wynika w okresie tej po menopauzie i jak wy możecie pomagać swoim pacjentkom i pomagacie w gabinecie, bo to już chyba jest właśnie kwestia gabinetowa.

Klaudia Kostrzewa: Same stricte nietrzymanie moczu związane jest z obniżeniem poziomu estrogenu z tym, że spada tkanka mięśniowa, w tym oczywiście mięśnie dna miednicy to co powiedziała Kasia.

Oprócz tego pada jakby sprężystość tkanek zmienia się jakby struktura kolagenu więc jeżeli już wcześniej miałyśmy jakiekolwiek problemy z nietrzymaniem moczu. No to faktycznie teraz po menopauzie może być taki boom z nasileniem. Dlatego tutaj przeprowadzamy fizjoterapię już po porodzie, tak, żeby te panie które w przyszłości za paręnaście lat nie musiały się martwić właśnie o te dolegliwości nietrzymania moczu.

Katarzyna Grodzicka: Kobieca miednica w ogóle zbudowana jest w ten sposób, że kobietom troszkę trudniej ten mocz utrzymać niż mężczyznom, więc to jesteśmy podwójnie obciążone. A jeżeli chodzi właśnie o możliwości fizjoterapeutyczne, to jest tego od groma. Też znowu wszystko w zależności od tego, czego aktualnie kobieta potrzebuje, bo może być problem ze wzmożonym napięciem mięśniowym, ze sztywnością tkanek. Na przykład z blizną po cesarskim cięciu, po, przepraszam, po cesarskim cięciu również, ale po nacięciu krocza które wcześniej było wykonane, to wszystko może wpływać na to nietrzymanie moczu, a może być po prostu najprostsza sytuacja kiedy jest niedobór siły mięśniowej, kiedy właśnie tak jakby spadek estrogenu spowodował zaburzenia jakości tej tkanki mięśniowej, przez co mięśnie już po prostu nie domagają i na przykład w sytuacji zwiększonej aktywności fizycznej na przykład zwiększonego ciśnienia śródbrzydnego podczas choroby, kaszlu, kichania bądź na przykład biegania dochodzi do wycieków tego moczu, prawda?

I tutaj w zależności właśnie od przyczyny rehabilitacja będzie w różny sposób wyglądała. Mogą to być zwykłe ćwiczenia wzmacniające mięśni na miednicy, może być terapia manualna, mogą być jakieś treningi biofeedback, czyli tak jakby trening z użyciem sondy dopochwowej, która monitoruje nam stan napięcia mięśni dna miednicy za pomocą EMG i wykonany właśnie trening wraz z biofeedbackiem, elektrostymulacja.

Możliwości jest dużo i na pewno każda pani znajdzie coś odpowiedniego dla siebie. Natomiast też doświadczenia kobiety które są w okresie menopauzy i które rozpoczynają ćwiczenia, bardzo często uzyskują bardzo szybkie bardzo fajne efekty. Zwykłymi ćwiczeniami zaleconymi do domu.

Natasha Geldon: To jest w takim razie super pocieczające po całej tej długiej liście wymienionych wcześniej objawów.

Słuchajcie teraz takie jeszcze często właśnie pytania, które gdzieś można znaleźć w internecie i nie wiem czy pozostają bez odpowiedzi? Czy po prostu są aż tak ważnymi tematami tutaj dla pań w okresie menopauzalnym? Co to jest premenopauza?

Katarzyna Grodzicka: Okres poprzedzający menopauzę tak około 40-45 roku życia.

Natasha Geldon: A menopauza przedwczesna?

Katarzyna Grodzicka: Przed 40 rokiem życia, tak.

Klaudia Kostrzewa: To jest jakby o wiele jakby… W perspektywie no premenopauza jest fizjologiczna przedwczesna menopauza już jest patologiczna, czyli to jest jakby przedwczesna utrata pracy jajników, czyli rezerwy jajnikowej, bo nie mamy już komórek jajowych, wchodzimy w menopauzę pomimo że teoretycznie kobiety w naszym wieku jeszcze są w okresie płodnym.

Katarzyna Grodzicka: Czyli teoretycznie po prostu kobieta która na przykład ma 36-37 lat i planuje dosyć późne macierzyństwo może się okazać, że weszła w okres przedwczesnej menopauzy i może być już za późno tak? Natomiast tak jakby ta przedwczesna menopauza jest związana często z po prostu czynnikami takimi genetycznymi, więc tutaj na pewno wywiad rodzinny też będzie miał znaczenie.

Palenie papierosów, infekcje wirusowe, różne choroby autoimmunologiczne albo leczenie przeciwnowotworowe.

Natasha Geldon: No właśnie, bo chciałam zapytać Was teraz, czy tej przedwczesnej menopauzy można uniknąć pracując ze swoim ciałem, chodząc na regularne wizyty i tak dalej?

Katarzyna Grodzicka: Dbając higienę życia na pewno w jakiś sposób ograniczając stresory. Niedobór snu.

Klaudia Kostrzewa: Tutaj jakby w ogóle jeżeli chodzi o tą przedwczesną menopauzę no to duży duży nacisk stawia się na tryb życia, czyli pomimo że jakby faktycznie podstawą są te geny no i jakby rzeczy od nas niezależne to jest jeszcze duża grupa na którą mamy wpływ i tutaj ja bym chyba powiedziała, że nawet dieta, oczywiście zdrowy tryb życia, ale przede wszystkim dieta bogato-odżywcza która pozbywa się tych wszystkich Czynników prozapalnych w naszym organizmie, jest w stanie trochę wydłużyć naszą płodność.

Szczególnie, mówię tutaj w perspektywie pań, które dostają gdzieś tam taki w cudzysłowie wyrok, że już nie może pani zajść w ciążę a ona chce, no to wtedy ta dieta jest taką bazą. Ale oczywiście aktywność no i mało stresu to tak paradoksalnie nie stresujmy się, że tutaj czas tyka nie?

Katarzyna Grodzicka: Na przykład właśnie czynnikiem ryzyka tej menopauzy przedwczesnej jest na przykład choroba Hashimoto, celiakia i cukrzyca typu pierwszego czyli to są rzeczy, na które realnie mamy wpływ właśnie dietą i naszą właśnie taką higieną życia po prostu.

Natasha Geldon: A czy większa aktywność seksualna potrafi odłożyć w czasie te menopauzy? Jest taka zależność?

Klaudia Kostrzewa: Zaskoczyło mnie to, bo generalnie też się gdzieś tam kiedyś z tym spotkałam. Wydawało mi się, że raczej nie, ale w 2020 roku dokopałam się do badań które zostały przeprowadzone i okazało się, jakby to było takie badanie, które udowodniło, że kobiety żyjące w małżeństwach później przechodzą menopauzę, niż kobiety które w tych małżeństwach nie są.

No i zaczęli dociekać jakby co tam się dzieje No i niestety nie powiem dlaczego bo oni sami w tym badaniu nie odkryli dlaczego sprawdzali sobie dwie hipotezy… I jedyne co im wyszło pierwsza hipoteza to była taka, że męskie feromony działają na kobiety wydłużająco, ale ta teoria została obalona na podstawie dosyć dużej grupy jak na takie badania, bo tam było chyba około 4 czy 5 tysięcy osób i zostali przy takiej niewyjaśnionej trochę medycznie teorii, że jakby w momencie kiedy kobieta no a tu znowu małżeństwo małżeństwo, ale kobieta która jest cały czas aktywna seksualnie, jej ciało jakoś ewolucyjnie cały czas jest nastawione na owulację. Jeżeli owulację, no to wtedy przedłużenie pracy jajników. I faktycznie gdzieś tam statystycznie wykazali, że one trochę później przechodzą tą menopauzę.

Katarzyna Grodzicka: Na pewno kobiety które są dłużej i więcej aktywne fizycznie mogą też być szczęśliwsze i w związku z tym lepiej przechodzić pokroć menopauzy.

Natasha Geldon: A czy podobnie jest z posiadaniem dzieci, czy jakby duża liczba już posiadanych dzieci też wydłuża ten okres?

Katarzyna Grodzicka: Znalazłaś jakieś badanie, Klaudia? Ja nie słyszałam, ja nie. Oni się chyba trochę też nudzili w tym 2020, jak była pandemia i badali co tam się w tych domach dzieje.

Klaudia Kostrzewa: No ale to jest zaskakujące słuchaj to jest dające nadzieję. To trzeba po prostu często uprawiać seks bo to jest i fajne endorfiny i jeszcze…

Natasha Geldon: I kardio trochę.

Klaudia Kostrzewa: Tak, dokładnie kardio i jeszcze trochę później ta menopauza no to super, a jeszcze jakby była łagodniejsza to rewelacja. Jeżeli chodzi o tą…

Natasha Geldon: I to będzie, dziękujemy, ja już może dziękuję za podcast, takie podsumowanie po prostu.

Klaudia Kostrzewa: Ja tu się rozkręcam.

Natasha Geldon: Jeszcze chwila bo jeszcze mam parę pytań. Słuchajcie dziewczyny, czy mężczyźni też mają swój odpowiednik menopauzy?

Katarzyna Grodzicka: Mężczyźni mają andropauzę, czyli to jest objawy właśnie zespół objawów związanych ze spadkiem poziomu testosteronu z kolei u mężczyzn. Najczęściej występuje tak około 50 roku życia. Można powiedzieć, że jest to trochę taki męski odpowiednik klimakterium.

No i też się wiąże ze spadkiem libido, ze zwiększonym tyciem wzrostem tkanki tłuszczowej. Trochę też takim spadkiem pewności siebie u mężczyzn I tutaj bardzo często mężczyźni wtedy sięgają po terapię hormonalną, czyli oni przyjmują testosteron. W przypadku kobiet też jest hormonalna terapia zastępcza i również tak jakby przyjmowanie leków hormonów Bardzo skutecznie może te objawy menopauzy bądź andropauzy zmniejszyć.

Natasha Geldon: Właśnie, powiedzcie mi jeszcze, jaka jest ścieżka tej diagnozy o menopauzie, bo rozumiem że to oczywiście też jest kwestia wizyty u ginekologa. Czy wy na przykład, jak przyjmiecie pacjentka w gabinecie, potraficie stwierdzić że to już jest to, że to już klimakterium menopauza, czy to raczej powinien stwierdzić lekarz?

Klaudia Kostrzewa: Generalnie tą menopauzę diagnozujemy na podstawie wywiadu więc my możemy się gdzieś domyślać, ale po wywiadzie zawsze jest podparcie badaniami laboratoryjnymi, które po prostu pacjentka musi sobie zrobić. No ale faktycznie my możemy widzieć wiotkość śluzówki, możemy gdzieś tam słyszeć w objawach że pacjentka się zbliża do tego okresu ale…

Tutaj przede wszystkim ten niski poziom estrogenów, wysoki poziom FSH, czy ten niski poziom AMH.

Natasha Geldon: Czyli to trzeba sobie zbadać żeby zdiagnozować.

Klaudia Kostrzewa: Tak No to zazwyczaj lekarz gdzieś tutaj sprawdza, czy testosteron tak, jak on wygląda. I też dzięki temu, że on powinien zrobić te wszystkie podstawowe badania hormonów płciowych. Żeby dostosować ewentualnie właśnie tą hormonalną terapię zastępczą.

Katarzyna Grodzicka: Też w obrazie USG widać kiedy kobieta już ustaje, ustaje u niej miesiączkowanie, więc też tak jakby ginekolog na swoim badaniu USG również powinien potwierdzić.

Natasha Geldon: I jeszcze takie dwie chyba największe bolączki z tego, co widział gdzieś tam na różnych forach, to te napady gorąca Jak sobie z nimi radzić? Wachlarz jakiś, coś, wiatraczki?

Klaudia Kostrzewa: Leki bądź nie leki. No tutaj znowu na pewno na napady gorąca i tę potliwość bardzo dobrze działa estrogen drug, czyli hormonalna terapia zastępcza I tutaj już lekarz. I faktycznie te wszystkie objawy menopauzalne, jeżeli są dobrze leki dobrane, to bardzo fajnie to działa.

Ale oprócz tego jakby z tej naszej działki takiego trybu życia… No to to co powiedziałam wcześniej, czyli aktywność fizyczna będzie te napady gorąca trochę zmniejszać no bo pracujemy nad układem krążenia i paradoksalnie saunowanie, morsowanie, czyli znowu trenowanie układu krążenia…

Natasha Geldon: Wystawianie ciała na próbę, bym to raczej i psychiki.

Kaludia Kostrzewa: Słuchajcie ale to naprawdę działa. Nawet jakby w ogóle zaburzenia krążenia, czy zimne ręce u osób teraz niemenopauzalnych tutaj, ale po prostu saunowanie i morsowanie na przemian czy jedno z tych, no bo wiadomo nie zawsze możemy wszystko, naprawdę fajnie działa. Jakieś też są zabiegi się mówi o kąpielach solankowych, taka fizykoterapia. Czyli jeżeli pani ma możliwość i czuje się swobodnie gdzieś jakieś wyjazdy sanatoryjne, gdzieś tam do ciepłych źródeł też będą dobrze działały.

Katarzyna Grodzicka: Ja bym jeszcze zaczęła od dobrze wywietrzonego pomieszczenia przed snem, spanie w optymalnej temperaturze 19-20 stopni a nie 28 w lato i to też może mieć znaczenie.

Natasha Geldon: To też jest ważne w kontekście tego następnego już chyba jednego z ostatnich pytań. O zaburzenie snu w tym okresie menopauzalnym, bo to chyba też często kobietom bardzo mocno dokucza i przeszkadza.

Jak z tym sobie można poradzić? Wietrzeje sypialni fajnie lepiej się śpi.

Katarzyna Grodzicka: Tak na pewno ograniczenie światła niebieskiego wieczorem, obniżenie stresu w ciągu dnia. Na pewno też dieta, nie obiadanie się na przykład na wieczór tylko gdzieś tam skromniejsza delikatniejsza kolacja na kilka godzin przed snem a nie…

Bezpośrednio przed po prostu rzeczy, które tak powiem w każdej innej dolegliwości nam ten sen poprawią.

Natasha Geldon: Okej bo jak ta aktywność fizyczna to różne są zdania ale chyba raczej nie na wieczór nie?

Katarzyna Grodzicka: Nie bezpośrednio na pewno przed snem nie ta o wysokiej intensywności. Wyciszająca jak najbardziej, natomiast raczej nie trening biegowy na tętnie 180 o 23 godzinie

Klaudia Kostrzewa: Dokładnie. I ćwiczenia oddechowe tutaj też fajnie robią.

Czyli jakby na problemy z zasypianiem czy nawet te nocne budzenie się takie bardzo nerwowe, gdzieś tutaj ćwiczenia oddechowe albo po prostu spłycenie oddechu, zwolnienie go też robi robotę jeżeli chodzi o zasypianie.

Natasha Geldon: No dobrze, a jakbyście miały tak podsumować i może troszkę też pocieszyć na koniec no bo zaczęłyśmy raczej z grubej rury i nie chciałabym żeby ta menopauza była teraz jakimś utrapieniem i koszmarem ścigającym kobiety które będą zbliżać się do czterdziestki czy do pięćdziesiątki, to jakbyście podsumowały to, co… Każda z nas jak się powinna o siebie zatroszczyć w tym okresie?

Katarzyna Grodzicka: Ja bym powiedziała, że to jest po prostu naturalny etap w życiu każdej kobiety. Każda kobieta musi go przejść, a my po prostu możemy zadbać o to, żeby przejść go w jak najłagodniejszy, jak najlepszy sposób, poprzez regularną aktywność fizyczną poprzez dobry sen, poprzez zadbanie o swoje ciało o swoją psychikę.

Po prostu, proste rozwiązania zawsze są najlepsze i nie bójmy się tego okresu bo to, że dolegliwości są tak rozległe wcale nie znaczy, że muszą one nas dotyczyć.

Klaudia Kostrzewa: Nie no, to co mogę powiedzieć to to, że jakby w ogóle fizjoterapia nas, jakby fizjoterapeutów uczy takiego dbania o ciało i my też uczymy tego naszych pacjentów, ale same nasze ciało uczy nas zadbania o siebie.

No i takimi momentami są takie właśnie jak pierwsza miesiączka jak ciąża i tutaj później menopauza i to jest po prostu moment, kiedy musimy znowu się zatrzymać pochylić nad naszym ciałem. Posłuchać co ona ma nam do powiedzenia i po prostu reagować na bieżąco na objawy i jakby wtedy jesteśmy w stanie naprawdę dużo bardziej sobie poprawić jakość życia, niż jeżeli pójdziemy na szybko biegiem przez tą menopauzę, udając, że wcale jej nie ma.

No to jest, tak jak Kasia powiedziała naturalny bieg wydarzeń, co nie zmienia faktu że jeżeli jest nam ciężko to uważam że warto tutaj wspierać się lekarzem ginekologiem i dobrą terapią zastępczą, która zmieni jakość życia wielu pacjentek.

Katarzyna Grodzicka: Właśnie to też chciałam dodać że nie bójmy się też sięgać po pomoc, prawda?

Bo tak jakby… To nie są dolegliwości na które musimy się godzić. Zawsze są jakieś sposoby żeby je chociażby złagodzić czy fizjoterapia uroginekologiczna, czy hormonalna terapia zastępcza, czy aktywność fizyczna czy lepsza dieta, suplementacja witaminą D, fitoestrogeny również w diecie, tak, spożywanie. Więc jest mnóstwo możliwości, jak możemy o siebie w tym okresie zadbać i na pewno warto się o to pokusić.

Natasha Geldon: To myślę, że jest dobre podsumowanie. Takie staropolskie przysłowie mówi, że w zdrowym ciele zdrowy duch, więc drogie panie zadbajmy o swoje ciała, bo wtedy i głowa lepiej pracuje i wszystko lepiej pracuje.

Ja dziękuję już dzisiaj Klaudii i Kasi za tę rozmowę o menopauzie. Mam nadzieję, że państwu słuchaczkom zwłaszcza podobała się i poprosiłybyśmy wtedy z dziewczynami I całą resztę ekipy Fizjo4life o śledzeniu nas na YouTubie, żeby Nasz kanał mógł rosnąć żebyśmy coraz więcej fajnych tematów dla was poruszały. Także dziękujemy bardzo. Tak, chciała powiedzieć, daj lajka i suba. Tak się mówi na YouTubie.

Natasha Geldon: Tak się mówi dokładnie więc daj proszę lajka i suba, a ja już dziękuję. dziewczynom. Dzięki. I do usłyszenia w następnym podcaście Talks4Life.