🕓Artykuł przeczytasz w 5 min 33 sek
Co może oznaczać ból pięty? Zdarza się, że dokuczliwy ból pięty spowodowany jest stanem zapalnym okostnej, dobrze unerwionej i unaczynionej błony, która otacza kość piętową, uciskiem na nerw, zespołem kanału stępu – czyli bólem stopy wywołanym przez ucisk na nerw piszczelowy i jego odnogi w okolicy pięty, zapaleniem kaletki maziowej, choroby Haglunda – Severa (jałowa martwica kości piętowej) złamaniem kości piętowej i wielu innych.
Najczęściej ból, ten spowodowany jest zapaleniem, który dotknęło końcową cienką, twardą i płaską część mięśnia stopy, dzięki której może on przyczepić się do kości (zwana rozcięgnem podeszwowym) albo powięź, czyli tkankę stanowiącą swoisty płaszcz okrywający mięsień z zewnątrz. Powyższy stan często błędnie nazywany jest ostroga piętową.
Rozcięgno podeszwowe składa się z gęstej tkanki łącznej, co wpływa na jego twardość i wytrzymałość. Składa się ono z trzech pasm: najgrubszego centralnego, przyśrodkowego (znajdującego się na wewnętrznej stronie stopy) i bocznego (na zewnętrznej części stopy). Rozcięgno to biegnie od pięty w kierunku palców stopy.
Ta specyficzna budowa rozcięgna, w połączeniu z innymi mięśniami, zapewnia odpowiednie rozkładanie obciążeń podczas poruszania się. Rozcięgno podeszwowe stanowi podporę dla łuku podłużnego stopy, który pomaga amortyzować siłę nacisku podczas chodzenia i biegania.
Z powodu dolegliwości bólowych pięty związanych ze zapaleniem rozcięgna do lekarzy zgłasza się około 1 mln pacjentów. Jak dowodzą ostatnie badania naukowe w okolicy rozcięgna w sytuacji „zapalenia” nie ma żadnych komórek zapalnych więc nazwa ta nie jest do końca zgodna ze stanem faktycznym. Przypuszcza się, że przyczyną bólu tak naprawdę nie jest stan zapalny tylko uszkodzenie włókien kolagenowych, dzięki którym mięsień przyczepiony jest do kości piętowej.
Warto zrozumieć, że kostna ostroga (narośl kostna na kości piętowej wynikająca z procesów zwyrodnieniowych) nie powoduje typowego bólu związanego z zapaleniem powięzi podeszwowej. Ostroga piętowa przyczepia się głównie do krótkich mięśni odpowiedzialnych za zginanie palców (miejsce to zwane jest przyczepem bliższym mięśnia – przyczep dalszy znajduje się na kościach palców).
Badania radiologiczne wykazują obecność ostrogi u około 50% pacjentów z bólem stopy, którzy zostali zdiagnozowani jako pacjenci z zapaleniem powięzi podeszwowej. Jednak u 15% osób bez dolegliwości bólowych również stwierdzono obecność ostrogi piętowej. To sugeruje, że procesy zwyrodnieniowe związane z wiekiem mogą sprzyjać tworzeniu się ostrogi.
Chociaż dokuczliwy ból pięty jest częściej kojarzony z dorosłymi, to jednak nie jest to problem wyłącznie dla starszych osób. Dzieci również mogą cierpieć z powodu bólu pięty, choć jest to stosunkowo rzadkie zjawisko. Jednym z powodów bólu pięty u dzieci jest zespół Haglunda- Severa, nazywany także jałową martwicą kości piętowej. Ten stan jest zazwyczaj związany z intensywną aktywnością fizyczną, zwłaszcza u dzieci uczestniczących w sportach, które wymagają częstego biegania i skakania.
Diagnoza bólu jest kluczowa dla skutecznego leczenia, dlatego domowe sposoby na ból pięty zwykle nie przynoszą żadnej poprawy. Lekarz może zlecić różne badania obrazowe, takie jak rezonans magnetyczny, USG lub RTG, aby dokładnie zrozumieć przyczynę bólu. Badanie rentgenowskie może wykazać obecność ostrogi piętowej, ale nie zawsze jest ona źródłem bólu. Diagnoza opiera się na dokładnym wywiadzie, badaniu klinicznym i badaniach obrazowych.
W przypadku dolegliwości bólowych, istnieje wiele podejść do rehabilitacji i leczenia bólu pięty. Istotnym krokiem jest przeprowadzenie dokładnego wywiadu oraz badania całej kończyny z dolegliwościami, a najlepiej całościowa diagnostyka pacjenta. Ocena obuwia oraz treningu jest ważna, szczególnie u sportowców.
W pierwszym etapie rehabilitacji zaleca się odpoczynek dla kończyny, co nie oznacza bezczynnego leżenia, tylko odpowiednie zarządzanie obciążeniem, jakiemu poddawana jest kończyna, a także konieczność zmniejszenia masy ciała w przypadku nadwagi. Warto zmodyfikować treningi, zgodnie z zaleceniami fizjoterapeuty, odpowiedzialnego za przebieg terapii.
W leczeniu bólu pięty fizjoterapeuta może wdrożyć techniki, takie jak rozciąganie mięśnia brzuchatego i płaszczowatego, rozciąganie rozcięgna podeszwowego, terapia manualna mięśni łydki, głęboki masaż poprzeczny rozcięgna, schładzanie oraz odpowiednie naklejenie plastra Kinesiology Taping. To kompleksowe podejście często prowadzi do wyleczenia u 95% pacjentów.
Warto zaznaczyć, że stosowanie zastrzyków z kortyzolu w pierwszym etapie leczenia jest niezalecane, ponieważ choć może złagodzić ból, to osłabia rozcięgno i zwiększa ryzyko zerwania. Ten sposób leczenia nie gwarantuje długotrwałej poprawy, ponieważ nie usuwa przyczyny pojawienia się problemu.
Po ustąpieniu bólu, istotne jest przywrócenie funkcji stopy poprzez ćwiczenia, mobilizację, rozciąganie i wzmocnienie mięśni. Analiza techniki chodu i innych czynności, takich jak uprawianie sportu, może być również istotna, aby zapobiec powtórnym dolegliwościom.
Podsumowując, ból pięty może mieć różne przyczyny, a jego leczenie i rehabilitacja wymagają kompleksowego podejścia opartego na najnowszych badaniach naukowych. Warto skonsultować się z profesjonalnym fizjoterapeutą lub lekarzem specjalistą w celu ustalenia najlepszego planu leczenia dla danego przypadku.
Leczenie bólu pięty może obejmować wiele różnych strategii i technik terapeutycznych. Wybór odpowiedniego podejścia zależy od indywidualnego przypadku pacjenta. Skuteczne metody leczenia to:
Rozpoczęcie leczenia od dokładnego wywiadu i badania całej kończyny. Warto ocenić obuwie pacjenta, a także jego styl życia i aktywność fizyczną. Podczas wywiadu bardzo istotne jest określenie okoliczności podczas których pojawia się ból:
Istnieją także badania sugerujące, że dieta może odgrywać pewną rolę w łagodzeniu bólu pięty. Dieta bogata w przeciwzapalne składniki, takie jak kwasy omega-3, może pomóc w zmniejszeniu stanu zapalnego w organizmie. Spożywanie produktów mlecznych o niskiej zawartości tłuszczu może zapobiegać nadmiernemu gromadzeniu się wapnia w organizmie, co jest istotne w przypadku tworzenia się ostrogi piętowej.
Podsumowanie
Ból pięty jest problemem, który może wynikać z wielu różnych czynników, w tym zapaleniu rozcięgna podeszwowego, nadmiernego napięcia mięśni, nieprawidłowości w budowie stopy, długotrwałego stania na twardym podłożu, nadwagi oraz aktywności zawodowych i sportowych. Diagnoza i leczenie powinny być prowadzone przez specjalistów, takich jak fizjoterapeuci i lekarze ortopedzi, a stosowane metody terapeutyczne powinny być dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta. Dzięki odpowiedniemu podejściu do leczenia, większość osób z tym bólem może osiągnąć pełne wyleczenie i powrót do aktywnego trybu życia. Należy pamiętać, że dbanie o zdrowy styl życia, odpowiednią dietę oraz profilaktykę może znacząco zmniejszyć ryzyko wystąpienia bólu pięty. Zrozumienie przyczyn i skuteczne leczenie tej dolegliwości są kluczowe dla poprawy jakości życia osób dotkniętych tym problemem. Ostatnie badania naukowe dostarczają coraz więcej informacji na ten temat i pomagają w doskonaleniu metod terapeutycznych.
Spis treści:
Rehabilitacja dorosłych 30 min | od 100zł |
Rehabilitacja dorosłych 60 min | od 200zł |